%0 Journal Article %T تحلیل و پیش‌بینی خشکسالی با استفاده از سری‌های زمانی در تعدادی از ایستگاه‌های باران‌سنجی منتخب حوضه خیرآباد در استان کهگیلویه و بویراحمد %J ترویج و توسعه آبخیزداری %I انجمن آبخیزداری ایران %Z 2645-4777 %A آرمین, محسن %A رستمی, حسام %A قربان نیا خیبری, وجیهه %D 2021 %\ 10/23/2021 %V 9 %N 34 %P 50-67 %! تحلیل و پیش‌بینی خشکسالی با استفاده از سری‌های زمانی در تعدادی از ایستگاه‌های باران‌سنجی منتخب حوضه خیرآباد در استان کهگیلویه و بویراحمد %K وضعیت رطوبتی %K مدل‌سازی %K شاخص بارش استاندارد %K خودهمبستگی %K ارزیابی %R %X خشکسالی یکی از پدیده‌های آب و هوایی است که در همه شرایط اقلیمی و در بسیاری از مناطق کره زمین به وقوع می‌پیوندد و خسارات زیادی به زندگی انسان و اکوسیستم‌های طبیعی وارد می‌نماید. از این‏رو بررسی مشخصات خشکسالی مانند شدت- مدت و فراوانی و تعیین مناطق تحت خطر و پیش‌‏بینی آن امری لازم است، به این‌منظور تعدادی از ایستگاه‌های باران­سنجی در حوضه خیرآباد که تا پایان سال آبی 1390-1391 مقادیر بارندگی آن‌ها ثبت شده بود، انتخاب شدند. وضعیت رطوبتی هر یک از ایستگاه‌ها در چهار دوره زمانی مختلف شامل سه دوره ماهانه و یک دوره سالانه با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از سری‏‌های زمانی ARIMA و SARIMA به پیش‌‏بینی خشکسالی با استفاده از مدل‏سازی مقادیر SPI پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که در بیش‌تر دوره­‌های زمانی مورد بررسی، خشکسالی‏‌ها و ترسالی‏‌های حاکم در حوضه خیرآباد بیش‌تر از نوع متوسط بوده است. مطالعه میزان تداوم دوره‌های خشک و مرطوب در ایستگاه‌های منتخب نشان می‌دهد که خشکسالی‌­ها و ترسالی­‌ها‌ بیش‌تر دارای تداوم یک و دو ساله بوده و از فراوانی بیش‌تری نسبت به سایر دوره‌های خشک و تر برخوردار هستند اما تداوم وضعیت نرمال حتی با مدت پنج سال و یا بیش‌تر در بعضی از ایستگاه‌ها از جمله بویری و نازمکان مشاهده شده است. نتایج حاصل از پیش‏بینی خشکسالی‌ها با استفاده از سری‌های زمانی نشان می‏دهد که مدل ARIMA قادر به پیش‌­بینی بهتر مقادیر SPI بوده و با افزایش بازه زمانی از 12 ماه به 48 ماه نتایج پیش‌‏بینی دقیق‌تر است. هم‌چنین نتایج حاصل از ارزیابی مدل‌ها نشان می‌دهد با افزایش مقیاس زمانی از 12 ماه تا 48 ماه، شیب خط رگرسیون بیش‌تر و مقادیر MAE و RMSE کم‌تر شده است. %U https://www.wmji.ir/article_254357_3e0e09cb2ddd0a8e2bd2823419c8ceb7.pdf