%0 Journal Article %T بررسی نقش گونه‌های مرتعی در حفاظت سازندهای مارنی از فرسایش در شهرستان اردکان –استان یزد %J ترویج و توسعه آبخیزداری %I انجمن آبخیزداری ایران %Z 2645-4777 %A برخورداری, جلال %A پیروان, حمید رضا %A شادفر, صمد %A میرجلیلی, علی بمان %A هاتفی, میثم %D 2021 %\ 06/22/2021 %V 9 %N 33 %P 39-45 %! بررسی نقش گونه‌های مرتعی در حفاظت سازندهای مارنی از فرسایش در شهرستان اردکان –استان یزد %K سازند مارنی %K فرسایش %K پوشش‌گیاهی %K حفاظت‌خاک %K بیابان %K اردکان %R %X در برخی رخنمون­‌های مارنی، گونه‌­های مرتعی خاصی به‌­طور چشمگیر رشد و نمو یافته و باعث تثبیت و پایداری خاک و کنترل پدیده فرسایش و رسوب­زایی می­‌شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش گونه‌­های مرتعی بر کنترل فرسایش سازندهای مارنی مناطق بیابانی شهرستان اردکان یزد انجام ­گرفت. بدین‌منظور پس از جداسازی پهنه‌های مارنی بر روی نقشه زمین‌شناسی و انجام بازدیدهای صحرایی، محدوده‌های مارنی بر روی نقشه نهایی ­گردید. سپس نقشه درصد­ پوشش و تیپ­‌بندی گونه‌­های ­گیاهی تهیه شد. برای تعیین درصد پوشش ­گیاهی و تهیه فهرست گونه­‌های گیاهی بازدید میدانی صورت­ پذیرفت. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، نمونه‌­برداری از 12 سایت و با تقسیم بندی به چهار گروه همگن، مقایسه آماری با آزمون آنالیز­ واریانس و آزمون­دانکن انجام ­شد. نتایج نشان­ داد که سازندهای مارنی مختلف در مناطق بیابانی اردکان شامل مارن به‌­همراه گچ (ژیپس)، ماسه‌­سنگ و گنگلومرا و آهک است. بیش‌ترین اراضی مارنی، بدون پوشش ­گیاهی و بعضاً دارای برونزد سنگی است. ولی در بخشی از مناطق مارنی به‌ویژه داخل آبراهه‌ها بوته‌­های مرتعی با تراکم کم با نقش مؤثر در کنترل فرسایش و تثبیت ­کف دیده می­‌شوند. سازگارترین گونه از نظر حضور (83 درصد در پلات­‌های دارای پوشش­ گیاهی) روی اراضی مارنی گونه بهوه شور (Salsola tomentosa) است. مقایسه خصوصیات شیمیایی خاک گروه‌­های مارنی منطقه، نشان داد که متغیرهای قلیائیت، درصد­ گچ، شوری، کلسیم و منیزیم و آهک دارای تفاوت معنی‌­داری در سطح احتمال 1 و 5 درصد می­‌باشند. لذا باعث تفاوت در استقرار پوشش ­گیاهی و نوع گونه‌ها مستقر گردیده ­است. %U https://www.wmji.ir/article_254363_5069e5cff9ebd11208558ad4b46f6fa7.pdf