%0 Journal Article %T سلامت رودخانه، اهمیت و کاربردهای آن %J ترویج و توسعه آبخیزداری %I انجمن آبخیزداری ایران %Z 2645-4777 %A مصطفی‌زاده, رئوف %A خروشی, سعید %A اسمعلی عوری, اباذر %A رئوف, مجید %D 2016 %\ 06/21/2016 %V 4 %N 13 %P 35-40 %! سلامت رودخانه، اهمیت و کاربردهای آن %K اکوسیستم رودخانه %K جریان رودخانه‌ای %K سلامت جریان %K شاخص‌های هیدرولوژیکی %R %X رودخانه‌ها اکوسیستم‌های پیچیده‌ای هستند که به‌دلیل استفاده‌های بیش ‌از حد و افزایش رو به رشد جمعیت جهان در معرض تهدید قرار گرفته‌اند. با توجه به ارتباط نزدیک رودخانه‌ها و جوامع انسانی، اکوسیستم رودخانه‌ها نسبت به تنش‌ها و فعالیت انسانی آسیب‌پذیر شده و تغییرات زیادی در رودخانه ایجاد شده است. با این‌ حال تخریب در اثر دخالت و فعالیت‌های انسان، باعث شده است که ارائه مؤثر و پایدار خدمات رودخانه‌ها (شامل آب شرب، تصفیه آب، انرژی برقابی، جذب مواد آلی، چرخه مواد غذایی، تفریح و زیستگاه گیاهان و جانوران) مختل گردد. برای مقابله با تأثیرات مخرب فعالیت‌های انسانی، ارزیابی و تعیین درجه سلامت رودخانه یکی از معیارهای اساسی مدنظر سازمان‌های مدیریت آب است. تعیین سلامت رودخانه می‌تواند به‌عنوان ابزاری در برآورد جریان زیست‌محیطی و کمی‌نمودن مقدار، زمان‌بندی و کیفیت جریان آب مورد نیاز برای استفاده‌های بشری و تداوم حیات اکوسیستم‌های رودخانه‌ای استفاده شود. هدف از مطالعه حاضر، تبیین مفهوم و اهمیت سلامت رودخانه و چهارچوب‌‌های نظری و کاربردی به عنوان یک رویکرد جدید در برنامه‌ریزی و استفاده از منابع آب سطحی است. در این راستا تعاریف، چهارچوب‌ها و گزیده‌ای از مطالعات انجام شده در این خصوص ارائه شده است. در نتیجه، ارزیابی سلامت رودخانه می‌تواند در دستیابی به رژیم و الگوی جریان تامین‌کننده استفاده‌های انسانی و فرآیندهای ضروری برای حفظ اکوسیستم‌های سالم رودخانه‌ای و مدیریت منابع آب موثر واقع شود. بر اساس نتایج، ارزیابی سلامت جریان یک برنامه مکمل برای برنامه‌ریزی، طراحی و مدیریت آبخیز و استفاده از آن در تنظیم و تعدیل رژیم جریان و احیاء اکوسیستم رودخانه است. %U https://www.wmji.ir/article_696867_4ca974e2094a4ed8dbeaa149ee3e67b5.pdf