TY - JOUR ID - 254453 TI - اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت جوامع روستایی در طرح‌های آبخیزداری از دیدگاه آبخیزنشینان (مطالعه‌ی موردی: حوزه‌ی آبخیز قشلاق استان فارس) JO - ترویج و توسعه آبخیزداری JA - WMJI LA - fa SN - 2645-4777 AU - سلیمان‌پور, سید مسعود AU - حسینی‌مرندی, حمید AU - صالح‌پور جم, امین AU - طباطبایی, محمود رضا AU - روستا, مهدی AU - کشاورزی, حجت‌اله AD - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران. *نویسنده‌ی مسئول AD - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران. AD - استادیار پژوهشکده‌ی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. AD - کارشناس‌ارشد اداره‌ی منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خرم‌بید استان فارس، ایران. AD - کارشناس‌ارشد‌ بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز، ایران. Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 7 IS - 27 SP - 64 EP - 74 KW - آبخیزداری KW - آبخیزنشینان KW - قشلاق KW - مشارکت DO - N2 - توجه به مشارکت ذی­نفعان و شناسایی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت جوامع روستایی و مرتفع ساختن موانع تحقق آن در اجرای پروژه‌­های آبخیزداری، امکان برخورداری از پتانسیل­‌های فکری، اجرایی، نظارتی و دانش بومی آبخیزنشینان را در مراحل مختلف مطالعاتی، اجرایی، ارزیابی و حفاظت طرح­‌ها فراهم می­‌کند. این مسأله ضمن کاهش هزینه­‌ها، ضامن موفقیت و اجرای مؤثرتر طرح‌­ها خواهد بود. به­‌منظور دستیابی به این هدف، در این پژوهش با بررسی چهار شاخص و دوازده زیرشاخص با طیف لیکرت، اقدام به اولویت­‌بندی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت جوامع روستایی در طرح­‌های آبخیزداری از دیدگاه آبخیزنشینان در حوزه­ی آبخیز قشلاق واقع در شمال استان فارس شده است. تعیین فراوانی و فراوانی نسبی شاخص­‌ها و زیرشاخص­‌ها در نرم‌­افزار SPSS (نسخه‌ی 23) صورت گرفت و به منظور تعیین اهمیت آن­ها از آزمون t استفاده شد. سپس، ارتباط بین هر شاخص با زیرشاخص‌­های آن با استفاده از ضرایب همبستگی مشخص شد و به منظور اولویت­‌بندی شاخص‌­ها و زیرشاخص­‌های مؤثر، از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد در اولویت­‌بندی شاخص‌­ها از دیدگاه آبخیزنشینان به ترتیب شاخص‌­های "آموزشی- ترویجی"، "اقتصادی"، "اجتماعی"، و "طراحی- اجرایی" به عنوان شاخص­‌های مؤثر و در اولویت‌­بندی زیرشاخص‌­ها، به ترتیب زیرشاخص­‌های "عدم آموزش ساکنان حوضه در خصوص طرح‌­ها و اهداف مربوطه" و "اختلافات قومی و محلی" دارای بیشینه و کمینه­‌ی اولویت در عدم مشارکت در طرح‌های آبخیزداری در این حوزه‌­ی آبخیز تعیین شدند. لازم است به منظور مشارکت پایدار جوامع روستایی در طرح‌­های آبخیزداری، نسبت به تدوین برنامه­‌ی جامع آموزش و ترویج و حل مسائل "اقتصادی" آبخیزنشینان اقدامات عملی صورت گیرد. UR - https://www.wmji.ir/article_254453.html L1 - https://www.wmji.ir/article_254453_5bb21e20b22960da4f513b752815c223.pdf ER -