تحلیل منحنی فروکش اصلی دبی روزانه جریان در رودخانه نیرچای اردبیل

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.

2 استاد‌یار گروه منابع طبیعی و عضو پژوهشکده مدیریت آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، نویسنده مسئول

3 دانشیار گروه منابع طبیعی و عضو پزوهشکده مدیریت آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی.

4 دانشجوی دکتری مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان.

چکیده

یکی از راه‌های ارزیابی وقوع خشکسالی هیدرولوژیکی در جریان رودخانه‌ای، استفاده از تحلیل منحنی فروکش جریان است. هدف از تحقیق حاضر، تهیه منحنی فروکش اصلی، خصوصیات منحنی فروکش جریان است. منحنی فروکش جریان نشان‌دهنده ماهیت رژیم دبی جریان و منشاء تولید دبی جریان رودخانه است و شکل منحنی فروکش بیان‌گر واکنش هیدرولوژیک و مشارکت آب زیرزمینی است. در تحقیق حاضر از آمار دبی روزانه ایستگاه هیدرومتری نیر بر رودخانه نیرچای استان اردبیل از سال 1348 تا 1394 استفاده شده است. برای این منظور از برنامه ‌VB ارائه شده توسط پوساوی و همکاران (2006) در محیط اکسل برای به‌دست آوردن معادلات رگرسیونی‌ (خطی، نمایی، لگاریتمی، چندجمله‌ای نوع اول و چند‌جمله‌ای نوع دوم) منحنی فروکش اصلی استفاده شد. پس از محاسبه منحنی فروکش اصلی، مقادیر ضرایب منحنی فروکش و ضریب تبیین برای ایستگاه‌ مورد مطالعه مشخص شد، سپس مقدار ضریب تبیین فرمول‌های رگرسیونی حاصل محاسبه شد و براساس آن معادله نمایی با ضریب تبیین 91/0 به‌عنوان بهترین معادله رگرسیونی انتخاب شد. ضریب شیب معادله برابر 07/0- و مقدار ثابت 443/0 است.

کلیدواژه‌ها