نویسندگان
اعضای هیأت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
منطقه سیستان از دیرباز به دلیل وجود طوفانهای شن و گرد و غبار به عنوان یکی از کانونهای بحرانی فرسایش بادی در کشور معرفی گردیده است. حساسیت بالای اراضی به فرسایش بادی، وجود خشکسالیهای پی در پی و کنشهای سیاسی- منطقهای همگی راهکارهای مقابله با این پدیده را محدود نموده است. اما در کنار تمامی محدودیتها، ظرفیتها و توانهایی در منطقه سیستان وجود دارند که میتوان آنها را به فرصتهایی برای مبارزه با فرسایش بادی تبدیل نمود. شناسایی این عوامل با استفاده از بررسیهای میدانی، پردازش تصاویر ماهوارهای سنجنده مادیس و لندست7، و هماندیشی با کارشناسان انجام شد. سپس با استفاده از تحلیل سوات، اهمیت و وضعیت موجود عوامل داخلی و خارجی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد، راهکارهای کاهش غلظت گرد و غبار در منطقه سیستان بر اساس توانها و ضعفها و همچنین فرصتها و تهدیدهای موجود در منطقه، در قالب حداقل سه راهبرد قابل ارائه است. در ارزیابی عوامل داخلی به ترتیب وجود پوشش گیاهی حاشیه هامون صابری و کمبود اعتبار و مهارت کم جوامع بومی با روشهای حفاظت خاک بالاترین امتیاز را کسب نمودهاند و در ارزیابی عوامل خارجی نیز به ترتیب وجود انرژهای تجدیدپذیر و کنشهای منطقهای و حقابه هیرمند بالاترین امتیاز را به دست آوردهاند.
کلیدواژهها