پیش‌بینی جریان با استفاده از روش جداسازی دبی پایه

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه آبخیزداری، دانشگاه کشاورزی و منابع طیعی گنبد کاووس.

2 استادیار گروه آبخیزداری، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گنبد کاووس و نویسنده مسئول

3 استادیار گروه آبخیزداری، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گنبد کاووس.

چکیده

در پژوهش حاضر با استفاده از روش جداسازی دبی پایه از جریان سطحی و سیستم استنتاج فازی-عصبی تطبیقی (ANFIS) دبی روزانه در سال‌های آبی 1384-1379 در رودخانه­های خرمالو، قره‌چای و چهل‌چای واقع در استان گلستان شبیه­سازی شد. ابتدا با استفاده از روش فیلتر دیجیتال بازگشتی دبی پایه از جریان سطحی جدا گردید. سپس با استفاده از دبی در روزهای قبل و پارامترهای هواشناسی مانند دما و بارندگی، جریان سطحی و دبی پایه به صورت مجزا توسط ANFIS شبیه­سازی شده و بهترین ورودی­ها تعیین گردیدند. در نهایت بهترین مدل دبی پایه و جریان سطحی توسط ANFIS ترکیب و دبی کل بدست آمد. نتایج حاصل از ترکیب مدل‌های دبی پایه و جریان سطحی و در نهایت مدل‌سازی دبی کل نشان داد در هر سه ایستگاه مدلی که حاصل ترکیب دبی پایه و جریان سطحی یک روز قبل بوده دارای کمترین مقدار خطا و بالاترین ضریب تعیین است. مقدار ضریب تعیین در مرحله آزمون برای ایستگاه‌های نوده‌خاندوز، رامیان و لزوره به‌ترتیب 691/0، 991/0 و 999/0 و مقادیر خطا نیز به‌ترتیب 413/1، 131/0 و 036/0 حاصل گردید. نتایج نشان داد استفاده از روش جداسازی دبی پایه با کاهش تعداد ورودی‌ها باعث افزایش سرعت و دقت شبیه­سازی می­گردد.

کلیدواژه‌ها