ترویج و توسعه آبخیزداری
معرفی و کاربرد تئوری بازی در مدیریت مشارکتی حوزه‌های آبخیز
نویسندگان
1 استاد گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
2 دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی، مازندران، نور.
3 استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه تربیت مدرس.
چکیده
حوزه آبخیز یک سامانه پیچیده و پویاست که به‌عنوان واحد برنامهریزی و مدیریت تلقی می‌شود. از این‌رو لحاظ تمام ابعاد فنی، اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی، اکولوژیکی و سازمانی در فرآیندهای برنامهریزی و مدیریت صحیح آن ضروری است. حال از آنجا که معمولاً ذینفعان مختلف دارای اهداف و نیازهای متقابل و گاه متضاد می‌باشند، لذا اتخاذ تصمیم برای مدیریت بهینه حوزه آبخیز دشوار میباشد. بر این اساس، برای رسیدن به مدیریت مشارکتی بایستی به ذینفعان اجازه داده شود تا فعالانه در فرآیند تصمیم‌گیری دخالت کنند و نظرات خود در کلیه مراحل تصمیم‌گیری را ارائه نمایند. در این راستا، ابزارهای مختلف مدیریتی برای تسهیل فرآیند تصمیم‌گیری در شرایط چند هدفه تهیه شده‌اند. در این خصوص استفاده از رویکرد تئوری بازی به‌سبب امکان دستیابی به مدیریت مشارکتی از طریق لحاظ نظرات ذینفعان مختلف در سطح حوزه آبخیز امکان‌پذیر میباشد. لذا در پژوهش حاضر سعی شده است تا ضمن معرفی تئوری بازی به‌عنوان یکی از ابزارهای کارا و نوین در علم تصمیم‌گیری، کاربرد آن در مدیریت مشارکتی برای کاهش اختلاف در بهره‌برداری از منابع مشاع حوزه‌های آبخیز مورد ارزیابی قرار گیرد. بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، تئوری بازی نقشی اساسی در تحلیل اختلاف دیدگاه ذینفعان داشته و برای انتخاب اقدامات مدیریتی آبخیزها روشی موثر میباشد.
کلیدواژه‌ها
)