ارزیابی شدت و پهنه‌بندی وضعیت خشکسالی استان فارس براساس شاخص بی‌نظمی بارش (RAI)

نویسندگان

1 استادیار گروه انرژی‌های نو و محیط زیست، دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران و نویسنده مسئول،

2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران

چکیده

یکی از مشکلاتی که بشر بخصوص در سال­‌های اخیر با آن مواجه شده بحران آب و وقوع خشکسالی هیدرولوژیکی است و از طرفی چون خشکسالی هیدرولوژیکی بصورت تدریجی اتفاق می­افتد و در مدت زمان طولانی‌­تری اثرات خود را برجای می­گذارد پایش خشکسالی برای ما حائز اهمیت است. در میان شاخص­های نظارت و پایش خشکسالی شاخص ناهنجاری بارندگی، به دلیل سادگی و تأثیر بالای آن یکی از روش‌­های مناسب محسوب می­گردد. هدف از این پژوهش پایش و پهنه­بندی خشکسالی با استفاده از شاخصRAI  در طول دوره آماری 20 ساله (سال1370تا 1390) در 10 ایستگاه  کازرون، دشت ارژن، فراشبند، بند بهمن، جهرم، جوکان، بوانات، دریاچه کافتر، قلات و نی­ریز می­باشد  پراکنش ایستگاه­‌ها به نسبت یکسان در کل استان صورت گرفته است. همچنین نمودارهای پهنه‌­بندی اوضاع خشکسالی برای دوره­های بلند مدت و شدیدترین وضعیت در انتهای پژوهش ارائه شده است. نتایج نشان داد به طور تقریب و کلی در همه ایستگاه­ها از سال 1370 تا 1380 پراکنش خشکسالی بیشتر بصورت دوره‌­های یکساله و کوتاه مدت بطور متناوب اتفاق افتاده است و وضعیت خشکسالی از سال 1380 تا 1390 بطور تقریبی در همه ایستگاه‌­ها که معرف کل استان فارس است، بیشتر به صورت دوره­های چندساله و بلندمدت خشکسالی مشاهده می‌­گردد. براساس شاخص RAI شدیدترین خشکسالی درسال 1379 در ایستگاه جهرم با مقدار 94/3- و در سال1373 در ایستگاه کازرون با مقدار 87/3- اتفاق افتاده است. همچنین براساس شاخصRAI  بیشترین مقدار ترسالی در ایستگاه نی­ریز با مقدار 63/4 و در سال 1375به وقوع پیوسته است.

کلیدواژه‌ها