ترویج و توسعه آبخیزداری
پایش وضعیت اقلیمی استان تهران با استفاده از شاخص‌های ارزیابی خشکسالی
نویسندگان
1 دانشیار، دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران. نویسنده مسئول
2 دانشجوی کارشناسی ارشد اکوهیدرولوژی، دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران
3 استادیار، دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران
چکیده
سیستم پایش از مقدمات لازم در طرح های مقابله با خشکسالی بوده که مقیاس زمانی نقش تعیین کننده ای در قابلیت و کارآیی آن دارد.یکی از موارد مهم در پایش و بررسی خشکسالی استفاده از شاخصهایی است که بتوان براساس آن‌ها میزان شدت، تداوم و بزرگی خشکسالی را در یک منطقه ارزیابی کرد. در این تحقیق از اطلاعات هشت ایستگاه سینوپتیک استان تهران طی دوره‌ای 18 ساله (1395-1377) برای پایش وضعیت خشکسالی استفاده شد.به این منظور با استفاده از شاخص خشکسالی هواشناسی درصد بارش نرمال (PNPI)، شاخص روش استانداردسازی (Z)، شاخص دهک (DI) و شاخص بارش سالانه استاندارد (SIAP) وضعیت استان مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین از روش کمینه مقدار بارش برای انتخاب شاخص مناسب استفاده شد که نتایج نشان داد که در تمامی ایستگاهها به جز ایستگاه فیروزکوه همزمان با سال وقوع کمینه مقدار بارش تمامی شاخص‌های مورد بررسی، طبقه خشکسالی شدید و خشکسالی با شدت خیلی زیاد زیر نرمال بودند که بیش‌تر خشکسالیهای بسیار شدید در ماههای خرداد، تیر، مرداد و شهریور به‌وقوع پیوسته است و در اکثر مواقع نمیتواند منجر به تعیین شاخص یکتا گردد. بیشترین Z (ترسالی54/1) مربوط به ایستگاه آبعلی در ماه اسفند و بیشترین خشکی شدید (62/1-) در ماه شهریور به ایستگاه فیروزکوه اختصاص یافته است. همچنین با پهنهبندی که صورت گرفت مشخص شد که شدت خشکسالی در مناطق جنوبی از جمله ژئوفیزیک بیش‌تر از مناطق شمالی از قبیل شمیرانات میباشد.
کلیدواژه‌ها
)