نویسندگان

• زینب حزباوی ¹
• سید حمیدرضا صادقی ²

¹ دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور مازندران، ایران، نویسنده مسئول،

² استاد گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور مازندران، ایران،

چکیده

‍‍‍‍‍ پایداری محیط‌زیست و اقتصاد کشور به‌طور قابل توجهی از کیفیت خاک تاثیر می‌پذیرد. روش‌های متعددی برای ارزیابی کیفیت خاک در راستای مدیریت و ارائه راه‌کارهای مناسب مدیریتی آن پیشنهاد شده است. حال‌آن‌که روش‌های ساده و مبتنی بر شاخص‌های زودیافت کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر، روش ارزیابی بصری کیفیت خاک (Visual Soil Assessment, VSA) به‌عنوان یک روش ارزیابی کیفیت خاک معرفی شده است. VSA به مدیران اراضی کمک می‌کند تا به روشی ساده و نیمه کمی، کیفیت خاک را پایش کنند. در این روش، خصوصیات بصری خاک نماینده‌ای از کیفیت خاک تلقی می‌شوند و ابزاری سریع و موثر برای ارزیابی ارزان از وضعیت کیفی خاک در عرصه را فراهم می‌کند. VSA مبتنی بر امتیازدهی معیارهای فیزیکی-زیستی خاک است. به‌همین منظور، امتیازها در کارت‌های با کاربرد آسان تنظیم شده‌اند که بر اساس نوع کاربری قابل تنظیم هستند. معیارهای خاک وابسته به معیارهای مربوط به عملکرد گیاه نیز هستند. بدین معنی که معیارهای مربوط به عملکرد گیاه، شرایط خاک را به تولید مرتع و یا عرصه مورد نظر مرتبط می‌کند. این معیارها توسط تحقیقات گسترده‌ای بررسی و انتخاب شده‌اند و در ارتباط تنگاتنگ با مسایل اقتصادی نیز هستند.

کلیدواژه‌ها

• آمایش سرزمین
• پایداری محیط‌زیست
• سلامت خاک