ترویج و توسعه آبخیزداری
مقیاس‌بندی در فرسایش خاک (فرآیندها، اثر مقیاس و مد لسازی فرسایش خاک)
نویسنده
دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت،
چکیده
هدف از تدوین مقاله حاضر بررسی و معرفی راه‌حل‌هایی برای مدیریت و تلفیق داده های حاصل از کرت های فرسایش در
شرایط بارش طبیعی و شبیه سازی شده و چگونگی تعمیم نتایج حاصل به سطح دامنه و حوضه است. در این راستا در ابتدا عوامل
موثر بر وضعیت و تغییرات داده‌ها بیان و سپس ضرورت بحث مقیاس بندی مطرح شده است. مقیاس بندی به عنوان مجموعه ای
از عملگرها برای یافتن فاکتورهای مقیاسی به منظور مرتبط نمودن ویژگی های یک سیستم به ویژگی های متناظر سیستم دیگر تعریف
می‌شود. تعیین فاکتورهای مقیاسی با بهره گیری از مفاهیم آنالیز ابعادی انجام می‌شود. در ادامه، انواع و فرآیندهای فرسایش خاک
بیان شده و بحث مدل های فرسایش خاک که بر مبنای انواع و فرآیندهای فرسایش بوده و متشکل از فاکتورهای مقیاسی هستند، مختصرا مورد تحلیل قرارگرفته است. مدل‌ها درواقع ابزار مدیریت، تلفیق و تعمیم داده‌ها هستند. بر این اساس معیارهای عملی انتخاب مدل مناسب بیان شده است. با توجه به تجربیات جهانی و شرایط کشور از نظر آمار و اطلاعات، تلفیق مدل RUSLE با سنجش از
دور و بر مبنای مجموعه ای از اندازه‌گیری های مزرعه ای هدفمند برای ارزیابی و پهنه بندی بلندمدت فرسایش خاک کشور در
مقیاس دامنه و حوضه آبخیز پیشنهاد شده است.
کلیدواژه‌ها
)