نویسنده

• نجفقلی غیاثی

عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری،

چکیده

برای تأمین آب در مقیاس کوچک در مناطق خشک که دسترسی به چاه و رودخانه دائمی ندارند، استفاده از جریان‌های زیرسطحی در بستر خشکه رودها می‌تواند مطرح باشد. بدین وسیله علاوه بر مهار بخشی از آب باران که به زمین نفوذ می‌کند، آب‌هایی که به‌طور دائم بوسیله قنوات بالادست از سفره تخلیه می‌شوند و در فصولی از سال بدون استفاده مفید مجدداٌ به زمین نفوذ کرده و از دسترس خارج می‌شود را می توان در مخزن سد زیرزمینی مهار کرد. هدف از این پژوهش اطمینان از وجود آب و تغذیه کافی در بالادست محل سد می باشد. برای تعیین آبدهی حوزه پس از اخذ آمار و اطلاعات و بررسی صحت و سقم آن‌ها، تحلیل منطقه‌ای انجام و روابط استخراج شد. علاوه بر آن از روش‌های تجربی مانند روش خسلاو، تعیین بیلان آبی حوزه و روش تجربی شورای تحقیقات کشاورزی هند ICAR استفاده شد. ضریب به دست آمده از تحلیل منطقه ای از یک بیشتر بوده است که فاقد اعتبار است. رابطه ارائه شده توسط شورای کشاورزی هند ضریب رواناب را 26 % برآورد نمود که قابل اعتمادتر از سایر روش‌ها است. بر این اساس حجم آب قابل برنامه‌ریزی ناشی از رواناب و نفوذ در حوزه کوهزر برآورد و برابر 5/ 1050096 مترمکعب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• اقلیم نیمه بیابانی
• بیلان آب
• دبی متوسط
• کویر حاج علیقلی
• هیدرولوژی