چکیده
فرسایش نامتعادل خاک یکی از خطراتی است که با تولید فراوان رواناب و رسوب، منابع طبیعی قابل دسترس جوامع را تهدید میکند. به‌کارگیری اصول حاکم بر استفاده از حفاظت‌کنندههای آلی و غیر آلی خاک می‌تواند گامی موثر برای مقابله با آن باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر مقادیر مختلف پوشش کاه و کلش کلزا بر تغییرات رواناب و رسوب خاک لومی – شنی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. بدین‌منظور باران با شدت 50 میلیمتر بر ساعت و بارش 10 دقیقهای در مقیاس کرتهای 5/0 مترمربع و سه تکرار، با مقادیر پوششی 25 و 50 درصد کاه و کلش کلزای مزارع صنعتی دشت ناز واقع در شهر ساری با استفاده از شبیه‌ساز باران موجود در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری شبیه‌سازی شد. نتایج نشان داد کاربرد هر دو سطح مطالعاتی پوشش کاه و کلش کلزا تاثیر معنی‌دار (05/0p-value<) در کاهش رواناب و رسوب داشته است. رواناب و رسوب در سطح پوشش 25 درصد به‌ترتیب برابر 2/9 و 5/42 و برای پوشش 50 درصد به‌ترتیب برابر 1/46 و 3/71 کاهش پیدا نمودهاست و با افزایش مقادیر این کاه و کلش میزان رواناب و رسوب نیز روند کاهشی بیش‌تری داشتهاست بهطوری‌که سطح پوشش 50 درصد میزان حجم رواناب و رسوب را نسبت به سطح 25 درصد پوشش حدود پنج و دو برابر کاهش داده است. نتایج این پژوهش بر اهمیت استفاده از حفاظت‌کننده آلی سازگار با محیط زیست به‌عنوان یک روش زیستی مناسب و جایگزین اقدامات هزینهبر و کم‌بازده حفاظت آب و خاک اشاره میکند.
کلیدواژه‌ها
)