نویسندگان
1 دانشجوی دکتری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
2 دانشجوی دکتری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،
3 کارشناس ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده
مدیریت منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک ضروری است. پیشآگاهی از مقدار بارش یکی از راههای مهم در برنامهریزی منابع آب، مدیریت کشاورزی و خشکسالی میباشد. مطالعات قبل نشان میدهد که سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی (دما و فشار سطح دریاها و اقیانوسها) بر روی اقلیم و میزان بارش در مناطق مختلف تاثیر گذار است. در این مطالعه، ابتدا با روش تجزیه مولفههای اصلی (PCA) از بین 45 شاخص اقلیمی، 8 شاخص با مجموع 81% واریانس به عنوان موثرترین شاخصهای اقلیمی انتخاب شدند. سپس تاثیر سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی بر روی شاخص بارندگی استاندارد(SPI) ماهیانه در مقیاس (یک، سه، شش و 12 ماهه) حوزه آبخیز مهارلو بختگان به صورت همزمان و با تاخیر توسط همبستگی متقاطع مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با مدل رگرسیون چند متغیره معادلات پیشبینی ایجاد شد. نتایج همبستگی متقاطع نشان داد که بیشتر شاخصهای اقلیمی همراه با گام تاخیر نسبت به سری زمانی(SPI) معنیدار شدهاند. نتایج پارامترهای خطا و دیاگرام تیلر نشان داد که عملکرد معادلات رگرسیون در مقیاس یک ماهه بهتر از بقیه مقیاسهای مورد بررسی میباشد.
کلیدواژهها