نویسندگان

• زینب حزباوی ¹
• مهدی وفاخواه ²

¹ دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس

² دانشیار (نویسنده مسئول)گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران، ایران،

چکیده

در تحقیق حاضر یک جمع‌بندی از مطالعات صورت گرفته در زمینه برف، مدل‌ها و روش‌های مد لسازی ذوب برف در ایران
از مجموعه مقالات ارائه شده در مجلات و نیز مجامع علمی داخلی و خارجی ارائه شده است. لزوم انجام چنین تحقیقی برای
جلوگیری از انجام تحقیقات تکراری و نیز کسب دیدگاه جامع و نیز آشنایی با روند تحقیقات انجام شده در این زمینه بسیار
مهم و اساسی می‌باشد. همچنین مدیران و برنامه ریزان بخش اجرا نیز با بهره گیری از نتایج و اطلاعات ارائه شده در تحقیق حاضر
می توانند با قاطعیت بیش‌تری به تصمیم گیری، برنامه‌ریزی و نیز سیاست گذاری در خصوص اجرای پروژه‌ها و طرح های اجرایی
اقدام بکنند. نتایج حاکی از پیشرفت‌های سریع در مدل‌سازی ذوب برف- رواناب به دلیل وجود بحث تغییر اقلیم و علاقه
محققان به شبیه سازی اقلیمی جهان و تغییرات هیدرولوژی برف می‌باشد. مدل‌ها و روش‌های متنوعی در زمینه مدل سازی
برف وجود دارد. تشخیص این که کدام یک از مدل ها و ابزارها می تواند برای شبیه سازی ذوب برف به‌راحتی مورد استفاده یا
اصلاح قرار بگیرد نیازمند یک مطالعه جامع و تحلیل کامل در این خصوص وجود دارد. لذا تحقیق پی‌شرو با هدف بررسی سوابق
مدل های ارائه شده در زمینه ذوب برف و لحاظ شرایط لازم برای انتخاب مدل از جمله شرایط توپوگرافی، کاربری اراضی، پوشش
زمین و مقیاس‌های مکانی و زمانی داد‌ه‌ها با استفاده از منابع و مستندات موجود برای کشور ایران انجام شد. پژوهش حاضر
بیشتر مبتنی بر مقالات ارائه شده در مجلات، کنفرانس‌ها، منابع مختلف اینترنتی، دستورالعمل مدل‌ها و گزار شهایی بوده است
که در خصوص مد‌ل‌های ذوب برف ارائه شده است. با بررسی دقیق مقالات مرتبط با مدل‌های رایج ذوب برف مشاهده شد که
مدل‌های متنوعی از مدل‌های ذوب برف شهری تا مدل‌های جامع هیدرولوژ کیی متناسب با اهداف خاصی ارائه شده‌اند. همچنین نتایج حاصل از مطالعات نشان داد به طور کلی محاسبات ذوب برف در سه روش عمده شاخص دما (درجه-روز)، بیلان انرژی
و ترکیبی از دو روش شاخص دما و بیلان انرژی (روش تلفیقی) خلاصه می‌شوند. در مجموع می توان گفت که متناسب با شرایط
حاکم بر حوزه مطالعاتی و متناسب با اهداف مورد نظر برای ارزیابی جامع از مطالعات برف به انتخاب کیی از روش‌ها و کاربرد آن می توان با استفاده از تحقیق حاضر اقدام نمود.

کلیدواژه‌ها

• آب معادل برف
• ایران
• سطح پوشش برف
• مدل سازی
• مدیریت جامع