جانمایی آبگیرهای جانبی به منظور کنترل رسوب ورودی

نویسندگان

1 استادیار سازه های آبی، عضو هیات علمی گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند.

2 مربی گروه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. دانشجوی دکترا علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

3 استادیار گروه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

الگوی جریان‌­های انحرافی کاملاً سه­بُعدی و غیریکنواخت می‌­باشد. انحراف جریان یا به­صورت طبیعی (مانند رودخانه­های شریانی) یا به‌صورت مصنوعی (مانند آبگیر­های جانبی) اتفاق می­افتد. مطابق تحقیقات انجام­شده، موقعیت آبگیری روی میزان آبگیری و ورود رسوبات به داخل کانال انحرافی مؤثر است. آبگیر جانبی همراه با کانال انحرافی یکی از روش‌­های آبگیری از رودخانه است. با توجه به این­که بیش­تر رودخانه‌­ها در طبیعت به حالت پیچانرودی هستند؛ بنابراین تعیین موقعیت و زاویه آبگیری از اهمیت زیادی برخوردار است. از آنجا که هدف اصلی آبگیر­های جانبی تسهیل انتقال آبِ بدون رسوب بوده و اکثر رودخانه­‌ها در بیش­ترین مسیر خود دارای پیچ وخم می‌­باشند، بنابراین ضرورت تحقیقات بیش­تر در زمینه انتخاب موقعیت و زاویه آبگیر­های جانبی در مسیر­های قوسی شکل لازم به نظر می­رسد. نتایج نشان داد که پارامترهای مؤثر در انحراف رسوب شامل موارد زیر می‌­باشد: نسبت دبی، شرایط جریان (عدد فرود)، بار رسوبی (بار بستر و بار معلق)، موقعیت آبگیر (در قوس کانال)، زاویه انحراف، آستانه ورودی و صفحات مستغرق که محققان تأثیر برخی از آن‌ها را در انتخاب بهترین موقعیت آبگیر بررسی نمودند.

کلیدواژه‌ها